Herinneringen en vergeten

Ik worstel al lange tijd met de werking van mijn geheugen. Wat ik allemaal kan vergeten, is soms ronduit een belediging, maar ik kan me ook de meest futiele details juist wel herinneren. Ik weet dat vergeten belangrijk is, omdat er anders geen plaats voor indrukken of herinneringen is. Toch is een van de boekpersonages die ik koester als een vriend Funes de allesonthouder, zoals beschreven door Jorge Louis Borges. Omdat we toch wat gemeen hebben.
‘De man, laten we dat niet vergeten, was amper in staat tot algemene, platonische ideeën. Niet alleen kostte het hem moeite te begrijpen dat het generische symbool hond al die ongelijke gevallen van uiteenlopende grootte en vorm kan omvatten; het zat hem dwars dat de hond van drie uur veertien (van opzij gezien) dezelfde naam had als de hond van vier uur drie (van voren gezien). Zijn eigen gezicht in de spiegel, zijn eigen handen, verrasten hem keer op keer. (…) Toch vermoed ik dat hij niet erg goed in staat was tot denken. Denken is verschillen vergeten (…)’ [Jorge Louis Borges, ‘Funes de allesonthouder’, in: Werken in vier delen, p. 197.]
Maandag keken we naar The man without a past, van Aki Kurismäki. Nadat hij in elkaar getimmerd is, herinnert de hoofdpersoon van deze film zich niets meer, en begint noodgedwongen aan een nieuw leven. Dat is lastig, omdat voor bijvoorbeeld het accepteren van werk een bankrekening nodig is, en voor de administratie daarvan een identiteit. Hij weet ook niet meer hoe hij vroeger reageerde in bepaalde situaties, wat zijn karakter eigenlijk inhield. Toch kan hij overleven, want hij leeft met de dag en leeft vooruit: hij loopt af op wat hij leuk vindt en schikt zich verder naar de omstandigheden. Hij is een gevoelige stoïcijn met plannetjes, en een uitgestreken Finse smoel. En hij is mijn nieuwste vriend.